Lạm phát là một chỉ số kinh tế vĩ mô mà mọi nhà đầu tư hay chỉ là người tiêu dùng nên chú ý vì nó ảnh hưởng đến tất cả các khía cạnh của nền kinh tế. Vậy lạm phát là gì? Nguyên nhân của lạm phát là gì? Tại sao chúng ta phải lo lắng về lạm phát?
Lạm phát là gì?
Lạm phát là sự gia tăng liên tục mức giá chung của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian và sự mất giá trị của đồng tiền. Khi mức giá chung tăng lên, một đơn vị tiền tệ sẽ mua được ít hàng hóa và dịch vụ hơn trước, vì vậy lạm phát phản ánh sức mua giảm trên mỗi đơn vị tiền tệ. đơn vị tiền tệ.
Lạm phát – tăng giá hàng hóa
Mỗi mặt hàng trên thị trường đều có giá. Giá của một hàng hóa hoặc dịch vụ là số tiền mà người mua phải trả để có được sản phẩm hoặc dịch vụ đó. Nếu một lúc nào đó giá mì ăn liền tăng từ 5.000 đồng lên 10.000 đồng và nhiều hàng hóa khác cũng tăng giá tương tự thì phải tính đến một hiện tượng trong nền kinh tế, đó là lạm phát. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng là một chỉ báo rõ ràng về lạm phát.
Tuy nhiên, không nhất thiết giá của tất cả các hàng hóa và dịch vụ đều tăng đồng thời theo một tỷ lệ như nhau, mà chỉ có hiện tượng tăng giá bình quân của nhiều loại hàng hóa mới được coi là hiện tượng lạm phát. Điều này có nghĩa là khi xem xét lạm phát, điểm xuất phát là mức giá trung bình của tất cả hàng hóa và dịch vụ. Và quan trọng nhất, lạm phát không phải là sự gia tăng mức giá, mà là sự gia tăng liên tục của mức giá.
Lạm phát – giảm sức mua trên mỗi đơn vị tiền tệ
Lạm phát cũng có thể được coi là sự giảm sức mua của đồng nội tệ so với đồng tiền khác. Khi đó, một đơn vị tiền tệ mua được ít hàng hóa và dịch vụ hơn. Cũng ví dụ trên, nếu trước đây chỉ 5.000 đồng mua được một gói mì tôm thì khi có lạm phát 5.000 đồng chỉ mua được nửa gói.
Lịch sử đã chứng minh rằng nhiều loại tiền tệ mất sức mua nghiêm trọng. Năm 1989 giá một kg thịt bò ở Nam Tư là 600.000 dinar, năm 1994 giá một kg thịt bò này là 10.000.000 dinar. Vì vậy, vào năm 1994, những người có 600.000 dinar không mua nổi một miếng thịt bò. Giá trị trao đổi của đơn vị dinar đã giảm một cách khủng khiếp.
Nguyên nhân lạm phát và tác động của nó đến nền kinh tế
Nguyên nhân của lạm phát?
Có thể kể đến một số nguyên nhân dẫn đến lạm phát như: do nhu cầu của người tiêu dùng tăng đột biến làm giá cả tăng. Tại thời điểm đó, các doanh nghiệp sẽ cung cấp nhiều hàng hóa và dịch vụ hơn, đồng thời cần nhiều công nhân hơn để sản xuất ra những hàng hóa và dịch vụ bổ sung này, và tỷ lệ thất nghiệp sẽ giảm.
Mặt khác, lạm phát cũng có thể xảy ra khi giá của các yếu tố sản xuất như tiền lương, thuế gián thu và giá cả hàng hóa tăng lên. Đây thường là nguyên nhân chính dẫn đến chi phí sản xuất cao làm giảm lượng hàng hóa mà các công ty cung cấp. Các doanh nghiệp cần ít công nhân hơn, khiến tỷ lệ thất nghiệp tăng lên.
Tác động của lạm phát đến nền kinh tế
Trong điều kiện bình thường, nền kinh tế nào cũng có lạm phát và lạm phát ở mức chấp nhận được, thường là dưới 10%/năm đối với các nước đang phát triển. Khi vượt qua ngưỡng này sẽ gây ra những hệ lụy ảnh hưởng đến việc phân phối của cải không theo cung cầu, ví dụ như các hợp đồng tín dụng dài hạn.
Nó thường được tính toán dựa trên tỷ lệ lạm phát kỳ vọng. Nếu lạm phát thực tế cao hơn lạm phát dự kiến: Người đi vay, ngân hàng và doanh nghiệp được hưởng lợi, trong khi người cho vay, người gửi tiết kiệm và người lao động nhận được một khoản tiền lương cố định chưa trả. điều chỉnh theo lạm phát sẽ bị ảnh hưởng.
Khi lạm phát xảy ra, chúng ta cần nhiều tiền hơn để sẵn sàng thanh toán cho hàng hóa so với khi không có lạm phát. Điều này có nghĩa là, chẳng hạn, chúng ta phải vay vốn từ các tổ chức tín dụng, và các công ty cũng phải vay thêm vốn để nhập nguyên vật liệu, hàng hóa để duy trì hoạt động kinh doanh.
Nhiều người vay dẫn đến việc ngân hàng phải tăng lãi suất, nếu lãi suất tăng nhiều mà doanh nghiệp dùng số tiền đó để kinh doanh thì lợi nhuận doanh nghiệp thu được ít hơn lãi phải trả cho ngân hàng, nền kinh tế sẽ suy thoái vì vậy các công ty giảm sản xuất.
Khi đó, số người thất nghiệp sẽ tăng lên, đời sống người dân sẽ trở nên khó khăn. Thu nhập của người dân giảm mạnh. Một hệ quả thảm khốc là khi lạm phát xảy ra, người giàu sẽ tích lũy tài sản và hàng hóa. Trong khi người nghèo không có đủ tiền để mua những vật dụng thiết yếu hàng ngày.
Cách giữ tiền khi lạm phát
Giữ tiền khi lạm phát là:
Thứ nhất, tiêu tiền một cách khôn ngoan, khi lạm phát tăng, giá cả tiêu dùng cũng tăng theo, theo thu nhập để giảm bớt những khoản chi không cần thiết là bước đi đúng lúc bấy giờ.
Thứ hai, luôn tạo một quỹ dự phòng để ứng phó với các biến cố. Sau các khoản thiết yếu và đầu tư vẫn phải có quỹ dự phòng thường xuyên, dù đầu tư sinh lãi hay lỗ thì quỹ này vẫn phải được trích hàng tháng, hoặc sau một thời gian nhất định do cá nhân/tổ chức đã vạch ra.
Thứ ba, xây dựng danh mục đầu tư linh hoạt, nên chia vốn thành nhiều khoản, có khoản an toàn với rủi ro, có dài hạn và ngắn hạn.
Kết luận
Lạm phát là một yếu tố vĩ mô quan trọng, mỗi người không thể bỏ qua lạm phát để quản lý tốt tài chính cá nhân. Tuy nhiên, hãy xem lạm phát như những cơ hội đang đến với bạn. Nếu lạm phát thấp, có thể tăng mua hàng hóa khi giá rẻ, vừa giúp tăng trưởng kinh tế, vừa tiết kiệm tiền. Nếu lạm phát cao, hãy nghĩ đến những tài sản có giá trị hoặc gấp đôi số tiền trong ngân hàng.
Nguồn: Tổng hợp.