Lãi suất đơn và lãi suất kép là hai cụm từ quen thuộc thường được nhắc đến trong thế giới đầu tư và tài chính. Vậy hai thuật ngữ này có nghĩa là gì? Bạn nên đầu tư với lãi suất đơn giản hay lãi suất kép? HVIC dưới đây bài viết này sẽ giải đáp tất cả.
Phân biệt lãi suất đơn giản và lãi suất kép
Mỗi loại đều có ý nghĩa, công thức và lợi ích riêng. Đối với các khoản vay trả góp, mua ô tô, thế chấp,… thường áp dụng lãi suất đơn. Lãi suất trên tài khoản tiết kiệm thường là lãi kép.
Từ bảng so sánh dưới đây, bạn có thể thấy sự khác biệt giữa lãi suất đơn giản và lãi suất kép.
Tiêu chí | Lãi suất đơn | Lãi suất kép |
Khái niệm | Là lãi suất được tính toán dựa trên số tiền gốc ban đầu trong một thời gian cố định. | Là lãi suất được tính dựa trên số tiền gốc cộng dồn với số tiền lãi đã thu được ở các thời kỳ trước. |
Số tiền trả lãi | Lợi tức thấp. | Lợi tức cao. |
Số tiền gốc | Số tiền gốc không thay đổi. | Số tiền gốc thay đổi liên tục trong suốt chu kỳ vay/gửi. |
Tính lãi | Tiền lãi được tính trên số tiền gốc. | Tiền lãi được tính trên số tiền gốc + tiền lãi tích lũy. |
Sự phát triển | Tăng trưởng đồng đều. | Tăng trưởng nhanh hơn ở chu kỳ mới. |
Công thức tính | Lãi suất đơn = P × i × n Trong đó: P: Số tiền gốc i: Lãi suất mỗi năm (%) n: Thời hạn vay/gửi. Thường được, tính bằng năm |
Lãi kép = ( P ( 1+i )^n) – P Trong đó: P: Số tiền gốc i: Lãi suất mỗi năm (%) n: Số kỳ tính lãi kép trong 1 năm |
Ví dụ cụ thể về lãi suất đơn và lãi kép
Lãi suất đơn
Nếu khách hàng A vay 10.000.000 đồng, lãi suất là 5% / năm, thời gian vay là 3 năm. Trong trường hợp lãi suất đơn giản, tổng số tiền lãi mà người đi vay phải trả là:
10.000.000 x 0,05 x 3 = 1.500.000 đồng
Lãi suất kép
Khách hàng B vay 10.000.000 đồng với lãi suất 5% / năm, thời hạn 3 năm. Nếu sử dụng lãi kép thì tổng số tiền lãi mà người đi vay cần phải trả là:
10.000.000 x ((1 + 0,05) ^ 3-1) = 1,576. 250 đồng
Sử dụng lãi suất đơn giản hay lãi kép trong đầu tư sẽ tốt hơn?
Lãi suất là một công cụ quan trọng để phát triển kinh tế của một quốc gia. Trong thực tế, lãi suất kép được sử dụng phổ biến hơn vì nó dẫn đến lợi nhuận cao hơn cho doanh nghiệp.
Trong đầu tư, lãi suất kép cũng được khuyến khích. Thời gian là một yếu tố quan trọng trong lãi kép. Thời gian đầu tư càng dài, lợi tức càng lớn. Vì vậy, bạn nên tiết kiệm và đầu tư khi còn trẻ.
Ưu và nhược điểm của lãi đơn
Về mặt ưu điểm thì lãi đơn có cách tính khá đơn giản và dễ hiểu. Không như lãi kép có cách tính rất phức tạp. Ngoài ra, đối với các nhà đầu tư thích nhận lãi theo định kỳ, cần có nguồn thu nhập đều đặn để cảm thấy an tâm… thì lãi suất đơn chính là lựa chọn phù hợp nhất.
Tuy nhiên, so với lãi kép thì lãi đơn mang lại lợi nhuận ít hơn hẳn. Vì số tiền lãi này bạn sẽ được nhận theo định kỳ, không được tái đầu tư với vốn gốc. Nên việc lợi nhuận ít hơn cũng là một điều dễ hiểu. Hãy cùng xem ví dụ sau để thấy được sự bất lợi của nó.
Nếu đầu tư 100 triệu với lãi suất 15%/năm thì 20 năm sau bạn sẽ nhận được cả vốn lẫn lãi nếu tính bằng lãi đơn là 300 triệu đồng. Đương nhiên bạn hoàn toàn có thể rút lãi ra mỗi năm để tiêu dùng mà không làm ảnh hưởng đến tổng số tiền bạn nhận được sau 20 năm.
Trong khi đó, nếu tính theo phương pháp lãi kép thì sau 20 năm, tổng số tiền bạn nhận được sẽ là 1 tỷ 637 triệu đồng. Bạn đã thấy sự khác biệt khủng khiếp của nó chưa nào? Tuy nhiên, trong trường hợp này bạn sẽ không được phép rút tiền lãi trước khi đáo hạn. Vì như vậy sẽ ảnh hưởng đến tổng số tiền bạn nhận được sau 20 năm.
Xem thêm nội dung về quản lý dịch vụ tài chính cá nhân
Ưu và nhược điểm của lãi kép
Mặc dù điều kỳ diệu của lãi kép đã dẫn đến câu chuyện ngụy tạo về Albert Einstein gọi nó là kỳ quan thứ tám của thế giới hoặc phát minh vĩ đại nhất của con người, nhưng tính lãi kép cũng có thể chống lại những người tiêu dùng có các khoản vay với lãi suất rất cao, chẳng hạn như nợ thẻ tín dụng. Số dư thẻ tín dụng 20.000 đô la được thực hiện với lãi suất cộng gộp 20% hàng tháng sẽ dẫn đến tổng lãi suất kép là 4.388 đô la trong một năm hoặc khoảng 365 đô la mỗi tháng.
Về mặt tích cực, lãi kép có thể có lợi cho bạn khi nói đến các khoản đầu tư của bạn và có thể là một yếu tố mạnh mẽ trong việc tạo ra của cải. Tăng trưởng theo cấp số nhân từ lãi kép cũng rất quan trọng trong việc giảm thiểu các yếu tố làm xói mòn của cải, chẳng hạn như tăng chi phí sinh hoạt, lạm phát và giảm sức mua.
Các quỹ tương hỗ cung cấp một trong những cách dễ nhất để các nhà đầu tư thu được lợi ích từ lãi suất kép. Lựa chọn tái đầu tư cổ tức thu được từ quỹ tương hỗ dẫn đến việc mua thêm cổ phiếu của quỹ. Nhiều lãi kép tích lũy theo thời gian và chu kỳ mua thêm cổ phiếu sẽ tiếp tục giúp khoản đầu tư vào quỹ tăng giá trị.
Hãy xem xét một khoản đầu tư vào quỹ tương hỗ được mở với số tiền ban đầu là 5.000 đô la và số tiền bổ sung hàng năm là 2.400 đô la. Với lợi nhuận trung bình hàng năm là 12% trong vòng 30 năm, giá trị tương lai của quỹ là 798.500 đô la. Lãi kép là khoản chênh lệch giữa tiền mặt đóng góp vào một khoản đầu tư và giá trị thực tế trong tương lai của khoản đầu tư. Trong trường hợp này, bằng cách đóng góp 77.000 đô la, hoặc đóng góp tích lũy chỉ 200 đô la mỗi tháng, trong 30 năm, lãi kép là 721.500 đô la của số dư tương lai.
Nguồn: Tổng hợp